پرتو نور برنامه شماره ۱۵۶۴. از دیدگاه عارفان مسلمان بهشت و جهنم فقط یک خبر از آینده نیست که پیامبران آوردهاند، بلکه ایندو صفت نَفْسِ (روح و جان) آدمی نیز هستند. به یک معنا بهشت و جهنم در درون ما قائم میشوند و صورت میپذیرند. لذا نَفْسِ بهشتی داریم و نَفْسِ جهنمی. حقیقتِ بهشت صلح […]
Podcast: Play in new window | Download
پرتو نور برنامه شماره ۱۹۶۴. غیب یک مفهوم بنیادین در ادیان وحیانی است، و ایمان به غیب از لوازمِ ضروری دیانت تلقی میشود. غیب عالَمی جدا از جهانِ طبیعی که ما در آن زیست میکنیم، نیست. بلکه غیب، ساحتی از عالَم است که غایب از حواسِ پنجگانه ماست. هستی لایههای درونیتری دارد که از دسترسِ […]
Podcast: Play in new window | Download
پرتو نور برنامه شماره ۱۹۶۲. “گذشت” (Forgiveness) یکی از آموزههای مهم در ادیان و طریقتهای معنوی است. در این مکاتب، “گذشت” یک امرِ “الهی” و یکی از نشانههای نزدیکی به خداوند تلقی میشود. روانشناسی جدید نیز “گذشت” را نیروی مهمی در سلامت روانی معرفی میکند که به کاهش اضطراب و افسردگی مدد میرساند. بر خلافِ […]
Podcast: Play in new window | Download
پرتو نور برنامه شماره ۱۹۶۱. “اصلاح نفس” یکی از مُقوّماتِ سلوک معنوی و عرفانی است، و مهمترین رُکن آن، درمانِ خودخواهی (خودبینی) است. خودبینی در اصل یک تصورِ خاص از موقعیت و وضعیتِ “خویشتن” است که وفقِ آن، فرد خود را مرکزِ ثقلِ عالَم میپندارد؛ خود را به سانِ “خط کش” میبیند، به ترتیبی که […]
Podcast: Play in new window | Download
پرتو نور برنامه شماره ۱۸۶۴. قناعت در نزدِ پیشینیانِ ما فضیلتِ مهمی تلقی میشد. حکیمِ فرزانه ما سعدی بابِ سومِ گُلستان را به فضیلتِ قناعت اختصاص داد. همه مکاتب دینی و عرفانی نیز قناعت را یکی از لوازمِ پیشرفتِ معنوی معرفی میکنند. البته جهان مدرن با قناعت بر سرِ مهر نیست و آنرا بر نمیتابد. […]
Podcast: Play in new window | Download
پرتو نور برنامه شماره ۱۸۶۲. روزه رمضان یکی از فرائض شرعی در اسلام است. روزه (صوم / صیام) در اصل یعنی امساک کردن و خودداری کردن از عمل. اما متعلَقِ امساک میتواند امور گوناگونی باشد. از همین رو بسته به اینکه فردِ روزهدار از چه چیزی امساک میکند، روزه او محتوای ویژهای پیدا میکند. لذا […]
Podcast: Play in new window | Download
پرتو نور برنامه شماره ۱۹۶۰. ما آدمیان در هر مقطع از زندگیمان هدفی را دنبال میکنیم (کسبِ مدرکِ تحصیلی، یافتنِ شغل مناسب، تشکیلِ خانواده…) که همگی نیکو و مهم هستند. حکیمان و عارفان ما میگویند که آدمی میبایست غایتِ برتری داشته باشد که سایهاش بر اهدافِ مقطعی او گسترده باشد. لذا هر انسانِ خردمندی باید […]
Podcast: Play in new window | Download
پرتو نور برنامه شماره ۱۸۶۵. یکی از پرسشهای کهن در حوزه خداشناسی این است که خداوند از خلقتِ جهان و آدمیان چه هدفی داشت؟ پاسخهای گوناگونی به این پرسش داده شده است. اما در غالبِ پاسخها مفروض گرفته شده که خداوند از خلقت، غَرض و منظور داشته است، چون ما آدمیان در آفرینشهای علمی و […]
Podcast: Play in new window | Download
سخنرانی در همایش سیر تحول نواندیشی دینی در جهان اسلام در نیم قرن اخیر. در روزگار دکتر علی شریعتی، مزرعهٔ فرهنگی اسلام به اصنافِ آفات مبتلا بود، و جامعه دینی ما رنجور از جهل، انحطاط و تحجر. متولیان دین که از جهلِ عوام تغذیه میکنند، انگیزه و رغبتی به اصلاحِ امرِ دین نداشتند. اساساً در […]
Podcast: Play in new window | Download
پرتو نور برنامه شماره ۱۸۶۳. دعا یکی از ذاتیات دین است، و در سایرِ شاخههای معرفتِ بشری از آن سخنی نیست. دعا برای فیلسوفانِ خداباوری همچون کانت، اسپینوزا و ابن سینا معنای مُحَصَلی ندارد؛ چون بنا بر رأی آنها، دعا یعنی تغییرِ نظر و اراده خداوند، در حالی که تغییر در خداوند راه ندارد. تغییر […]
Podcast: Play in new window | Download