بایگانی برای دسته ’ اجتماعيات ‘

هویتِ ایرانی و مُعضلِ بازگشت به خویش

بدست • 27 سپتامبر 2023 • دسته: اجتماعيات٬سخنرانى‌ها

بدون تردید جامعه ایران امروز دچار بحران هویت است، و این بحران در اَشکال گوناگونی خود را ظاهر می‌‌کند: بی‌ هویتی جوانان، ناهنجاری‌های جنسی‌، سونامی جراحی پلاستیک و زیبایی، رواجِ فزاینده سنتهای غیرِ بُومی همچون هالُوین و روزِ وَلِنتاین… هرچند جمهوری اسلامی در تشدید این بحران نقش مهمی‌ داشته، اما آنرا کلید نزد. نطفه این […]



خشونت سیاسى

بدست • 5 آگوست 2015 • دسته: اجتماعيات٬پرتو نور

پرتو نور برنامه شماره ۷۶۲. دیربازیست که جهان شرق (بویژه کشورهای اسلامی) در گردابی از خشونت سیاسی گرفتارند. و هر گاه جنبشی برای اصلاح و تحول در امر سیاست و معیشت بر پا میکنند، قهر و خشونت سیاسی در اشکال جدید دوباره باز‌تولید میشود. و این حکایت از سیطره “فرهنگ خشونت” در فضای سیاسی این […]



چالشهاى گذار به دمکراسى

بدست • 25 جولای 2015 • دسته: اجتماعيات٬پرتو نور

پرتو نور برنامه شماره ۷۶۳. دموکراسی مکتبی‌ در حوزه فلسفه سیاسی است که از دیرباز قائلان و شارحان بسیاری داشته است. در یکی‌ دو قرن اخیر دموکراسی از صورت یک مکتب فلسفی‌ فراتر رفته و به یک “ایده‌ال مردمی” تبدیل گشته که موجد بسیاری جنبش‌ها و انقلابات در سر تا سر جهان بوده است. اما […]



عشق و عدالت

بدست • 18 نوامبر 2012 • دسته: اجتماعيات٬دين شناسى٬پرتو نور

پرتو نور برنامه شماره ۵۶۰. عشق یکی‌ از ارکان اساسی‌ در عرفان اسلامی است، و عدالت خواهی‌ هم یکی‌ از برجسته‌ترین ارزشهای اخلاقی در اسلام است. برخی‌ دو فضیلت عشق و عدالت خواهی‌ را نا سازگار می‌‌پندارند، چرا که انسان عدالت خواه لاجرم وارد درگیریهای سیاسی زمانه‌اش خواهد شد و با ظالمان عتاب و درشتی […]



اسلام و دمکراسی

بدست • 24 اکتبر 2012 • دسته: اجتماعيات٬دين شناسى٬پرتو نور

(این برنامه بخش هشتم مبحث دین و سیاست است). پرتو نور برنامه شماره ۵۷۹. بنابر رأی نو گرایان مسلمان، حکومت یک امر عرفی است نه دینی. از همین رو اسلام هیچ نظام حکومتی مشخصی‌ برای پیروانش پیشبینی‌ نکرده است، و تدبیر آنرا به عقل و عرف زمانه واگذار کرده است. مسلمانان امروزه با دو گزینهٔ […]



دموکراسی‌ چیست؟ (۲)

بدست • 12 اکتبر 2012 • دسته: اجتماعيات٬پرتو نور

(این برنامه بخش هفتم مبحث دین و سیاست است). پرتو نور برنامه شماره ۵۷۸. دمکراسی روشی‌ برای تنظیم و مدیریت امور سیاسی یک اجتماع است. اما این روش بر یک سری اصول اساسی‌ استوار است، که وقتی‌ در عمل پیاده شوند و بصورت نهادهای خاص سیاسی، اقتصادی و حقوقی در آیند، آنگاه دمکراسی استقرار پیدا […]



دموکراسی‌ چیست؟ (۱)

بدست • 5 اکتبر 2012 • دسته: اجتماعيات٬پرتو نور

(این برنامه بخش ششم مبحث دین و سیاست است). پرتو نور برنامه شماره ۵۷۷. دموکراسی‌ (مردم سالاری) و استبداد دو شیوه رقیب در اداره حکومت هستند. تجربه بشری نشان میدهد که دمکراسی در اداره امور سیاسی اجتماع کارآمد تر و عادلانه تر است. دموکراسی هم یک سیستم ارزشی دارد و هم یک روش خاص برای […]



نقدی بر حکومت دینی (۲)

بدست • 28 سپتامبر 2012 • دسته: اجتماعيات٬دين شناسى٬پرتو نور

(این برنامه بخش پنجم مبحث دین و سیاست است). پرتو نور برنامه شماره ۵۷۶. برخی‌ از فقیهان شیعه امر حکومت را پاره‌ای از حوزه وحی و نبوت می‌‌شمارند، و بر همین اساس نظریه “ولایت فقیه” را به عنوان حکومت اسلامی مطرح ساختند. در مقابل، نو گرایان مسلمان امر حکومت را خارج از حوزه وحی و […]



نقدی بر حکومت دینی (۱)

بدست • 14 سپتامبر 2012 • دسته: اجتماعيات٬دين شناسى٬پرتو نور

(این برنامه بخش چهارم مبحث دین و سیاست است). پرتو نور برنامه شماره ۵۷۵. آیا یک مسلمان مؤمن و پایبند به شریعت میتواند جدائی حکومت از دین را بپذیرد، و به حکومت دینی معتقد نباشد؟ اندیشمندان مسلمان پاسخ واحدی به این پرسش نمیدهند، بلکه دو پاسخ متضاد دارند. گروه اول (که عموما سنت گرا هستند) […]



نظریهٔ جدائی دین از دولت (۲)

بدست • 2 سپتامبر 2012 • دسته: اجتماعيات٬پرتو نور

(این برنامه بخش سوم مبحث دین و سیاست است). پرتو نور برنامه شماره ۵۷۳. تاریخ سیاسی اروپا در ۲۰۰۰ سال گذشته را به ۳ دوره میتوان تقسیم کرد. دوره ۴۰۰ سال اولیه که در آن نهاد دینی از حکومت در امپراطوری روم جدا بودند (و در برنامه پیشین بررسی کردیم). دوره دوم ۱۰۰۰ سال بطول […]