سؤال: لطفا بفرمائید منظور از امانت در سوره احزاب آیه ۷۲ چه بوده است؟
پاسخ:
آیه ۷۲ در سوره احزاب جزو متشابهات در قران کریم است و لذا نیاز به تاویل دارد. معنای نهفته در عبارات باید رمز گشایی شوند. چون خود آیه بیان نمی کند که آن امانت چه بود که خداوند به آدم عرضه کرد و او پذیرفت، مفسران نظرات گوناگونی دادهاند، و طبیعتاً هر مفسر بنا بر مشرب فکری ویژهیی که دارد، امانت الهی را تبئین کرده است.
از بین نظرات پیشنهاد شده، فکر میکنم دو تا عمیق و خردپسند ترند. یک نظر این است که امانتی که خداوند داشت، و هیچ مخلوقی توانایی حملش را نداشت، “عقل و آگاهی” است، همان چیزی که مبنای تشخیص و داوریست، مبنای مسئولیت است. انسان تنها موجودی است که بواسطه همین امانت الهی میتواند اخلاقی باشد، و رشد و پیشرفت کند.
نظر دوم از آن عارفان ماست که امانت را “عشق” و “گوهر محبت” میدانند. تنها موجودی که ظرفیت عشق و عاشقی دارد، انسان است. من در مباحث حافظ شناسی در برنامههای پرتو نور، پیرامون دیدگاه عارفان در این زمینه توضیحاتی دادهام که در صورت تمایل میتوانید دریافت کنید.