جوامع مدرن شاهد گسترش یک گرایش معنوی جدید بویژه در میان جوانان هستند که آنرا “معنویت بدون مذهب” می‌‌نامند. بسیاری از جوانان امروز که از دین سنتی سر خورده‌اند، خود را “معنوی ولی نه مذهبی” می‌‌خوانند. آنها معتقدند که برای برخورداری از یک زندگی معنوی و اخلاقی، نیازی نیست که از هیچ دین رسمی و […]
Podcast: Play in new window | Download
ما آدمیان هر روز در اشکال و سطوح مختلف، درد و رنج را تجربه میکنیم (بیماری، مرگ عزیزان، جنگ، افسردگی و غیره). از همین رو بسیاری از حکیمان معتقدند که زندگی سرشتی سوگناک دارد. همه ادیان جهانی و طریقت‌های معنوی به نحوی این ارزیابی را تایید میکنند. برای مثال، آئین بودا بر چهار اصل و […]
Podcast: Play in new window | Download
بنا بر تعلیم مولانا، هرکدام از ما آدمیان خلاقیت‌ها و ظرفیتهایی داریم که هنوز کشف نکرده‌ایم. جمال و زیبایی بی نهایتی داریم که در پشت ابرهای تعلقاتمان مخفی است: تو هنوز ناپدیدی، ز جمال خود چه دیدی / سحری چو آفتابی ز درون خود برآیی تو چنین نهان، دریغی که مهی به زیر میغی / […]
Podcast: Play in new window | Download
مراقبه یکی از ارکان مهم در سلوک معنوی و عرفانی است. کسیکه خواهان رشد معنوی و کمال است، باید از آنچه در جان و روانش می‌گذرد، غفلت نورزد. افکار و احوالات درونش را مرتبا زیر نظر داشته باشد. پاسبانانی بر چشم و گوش و دل و زبان خویش بگمارد، تا از آنچه به درون میرود […]
Podcast: Play in new window | Download
“رند” و “رندی” از مفاهیم کلیدی در انسان‌شناسی عرفانی حافظ هستند. این واژه‌ها قبل از حافظ در ادبیات فارسی بکار می‌رفتند، اما غالباً بار معنایی منفی داشتند ( و به فردی اطلاق می‌‌شدند که رفتار ناهنجاری دارد). در شعر صوفیانه فارسی واژه “رند” رفته رفته دگردیسی معنایی پیدا کرد و سر‌انجام در شعر حافظ، نماد […]
Podcast: Play in new window | Download
حافظ را ما بیشتر به وصف شاعری می‌‌شناسیم. اما او یک عارف و اندیشمند هم بود. همچون هر اندیشمندی، حافظ هم منابع فکری داشته است، و بدون تردید یکی از مهمترین منابع فکری او، قرآن کریم است. یکی از موضوعات قرآنی که حافظ در تمام عمر بدان می‌‌اندیشیده و بر سمت و سوی فکریش تاثیر […]
Podcast: Play in new window | Download
“سفر نفس” یکی از موضوعات مهم در عرفان اسلامی است. این سفر در جغرافیا نیست، رفتن از شهری به شهر دیگری نیست، بلکه یک سفر درونی و باطنی است، از یک حالت وجودی به حالت دیگری در آمدن است: از خودپرستی به خداپرستی ، از خود‌محوری به حقٔ‌محوری. با ترک منیّت و خود‌محوری، مرکز ثقل […]
Podcast: Play in new window | Download
پرتو نور برنامه شماره ۴۸۲. شمس تبریزی معلم و مراد مولانا بود. شاید برخی اینگونه تصور کنند که شمس اطلاعات زیادی در باره معارف مختلف عرفانی و دینی به مولانا منتقل کرد، و او را عالمتر و دانشمندتر کرد. اما شمس دانش تئوریک بیشتری در عرفان، فقه، حدیث و تفسیر نداشت که مولانا را دانشمندتر […]
Podcast: Play in new window | Download
پرتو نور برنامه شماره ۴۸۱. جلال الدین محمد بلخی معروف به مولانا نام آشنا‌ترین عارف در فرهنگ ماست، و برخی صاحب نظران به درستی او را خاتم العارفین می‌‌دانند. مولانا آنگونه که در مثنوی شریف و دیوان شمس جلوه گر است، مولود مدرسه‌های دینی، و یا حلقه‌های فیلسوفان و متکلمین و محدثین نیست، بلکه مولود […]
Podcast: Play in new window | Download
پرتو نور برنامه شماره ۸۷۰. مهمترین رسالت عارفان مسلمان پاسداری از گوهر معنوی و اخلاقی اسلام بوده است. درخشان‌ترین گنجینه معنوی و اخلاقی مسلمانان را در عرفان و تصوف اسلامی یافت میکنیم. در عین حال باید گفت که عرفان اسلامی یک سنت یکدست و همگون نیست. دست کم دو تقسیم بندی کلی را در عرفان […]
Podcast: Play in new window | Download