خرید نماز و روزه برای متوفی
بدست admin • 25 آگوست 2013 • دسته: پرسش و پاسخپرسش:
آیا آنچه در باور عموم مبنی بر خریدن این فرایض یا واجبات فراگیر است صحت دارد؟ آیا خانواده ی متوفی موظف هستند مبلغی به کسی یا کسانی پرداخت کنند تا آنها نماز و روزهای قضا را به جای آورند؟ چنین باوری را از کدام سوره ی قرآن استخراج کرده اند؟ آیا به گمان شما عقل سلیم آن را می پذیرد یا خیر؟
پاسخ:
خریدن نماز و روزه برای متوفی هیچگونه مبنای قرآنی ندارد، و اصولاً با چارچوب فکر دینی ما سازگار نیست. متأسفانه برخی یک نگاه “بازاری” به اسلام دارند، و از همین رو عبادات و فرائض را زیر‌مجموعه “معاملات” می‌‌شمارند. در حالیکه فلسفه بنیادین عباداتی همچون نماز و روزه، بهبودی معنوی و اخلاقی انسان عابد است، و در خدمت تحکیم پیوند عابد و معبود است. از این رو، “خرید و فروش” عبادات اصلا با فلسفه تشریع آنها سازگاری ندارد. بگذریم از اینکه صرف انجام مکانیکی اینگونه عبادات توسط فرد چنانچه در رفتار و احوالات و نشست و برخاست او نمودی نداشته باشند، درخور پاداش اخروی هم نیست.
فکر می‌کنم اگر بخواهیم برای درگذشتگان کاری بکنیم که نامشان و یادشان باقی بماند و روحشان شاد و خرسند بشود، شایسته است “بنام” آنها انفاق و خیرات بکنیم- در هر ظرفیت و اندازه‌ای که مقدور است. و این محدود به کمکهای پولی و مالی نیست، بلکه برای مثال اگر متوفی دانش دوست بوده، بنام او در آموزش و پرورش کسانیکه امکانات لازم را ندارند، شرکت کنیم (همینطور خدمت در مراکز پزشکی، هنری، ورزشی و فرهنگی برای محرومان). در جوامع غربی، مردمی که علائق دینی هم ندارند، بنام درگذشتگان از این دست نیکوکاری‌ها فراوان میکنند. لذا میتوان گفت که عقل سلیم هرچند خرید نماز و روزه برای متوفی را نمی‌پذیرد، اما نیکوکاری بنام و یاد متوفی را می‌پذیرد.